ชาวฟ้าดาวดึงส์.....ธรรมานุสรณ์ 1.

ข้าพเจ้าได้บทความนี้มาจากพระธุดงค์องค์หนึ่งทางปักษ์ใต้
เห็นว่ามีเนื้อหาสาระ......ท่านเขียนธรรมะไม่เหมือนใคร
จึงมีความประสงค์มาลงไว้ที่นี่
เพื่อให้นักปฏิบัติธรรมรุ่นใหม่ๆได้เข้ามาอ่านและค้นคว้า

จะของลงเป็นตอนๆไป





















อธิบาย..........อริยสัจ<O</O

พระพุทธเจ้าตรัสรู้เรื่อง อริยสัจ 4<O</O
อริยสัจ 4 แปลว่า ความจริงอันยิ่งใหญ่ 4 ประการ<O</O
คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค<O</O
<O</O

1.ทุกข์<O</O
ความคิดทั้งปวง คือ ทุกข์<O</O
ความคิดทั้งปวง คือ จิตที่ปรุงแต่ง<O</O
ความคิดทั้งปวง คือ สังขตะธรรม....(ธรรมอันปรุงแต่ง)<O</O

2.สมุทัย<O</O
สมุทัย คือ เหตุที่ทำให้เกิดทุกข์<O</O
โดยปกติ ตามหลักแห่ง”กฎอันเป็นธรรมชาติ” มีอยู่ 3 ข้อ คือ<O</O
อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา<O</O
โดยหลักแห่งความเป็นจริง ทุกสรรพสิ่งย่อมเป็นทุกข์ ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่เที่ยง ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน<O</O
มันเป็นโดยสภาพมันเองอยู่แล้ว เขาถึงเรียกว่า ธรรมชาติ<O</O

ธรรมชาติที่ว่า ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่เที่ยงอยู่แล้วโดยสภาพมันเอง<O</O
ธรรมชาติที่ว่า ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตนอยู่แล้วโดยตัวมันเอง
<O</O
แต่”ความไม่รู้”(อวิชชา) พาเข้าไปยึดมั่นถือมั่นก่อให้เกิด ตัณหา อุปาทาน จนเกิดอัตตา มีเรามีเขาขึ้นมา<O</O
ภายในจิตใจ หรือที่เรียกว่า จิตปรุงแต่งหรือความคิดนั่นเอง.........สรุปว่า ความไม่รู้ ก่อให้เกิดทุกข์<O</O

โดยธรรมชาติ ไม่มีเราอยู่แล้ว<O</O
โดยธรรมชาติ เป็นเพียงแต่ กายกับจิต<O</O
โดยธรรมชาติ เป็นเพียงแต่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ <O</O
<O</O

รูปคือ รูปกาย เช่น ตา หู จมูก ลิ้น ผิวกาย ใจ
วิญญาณคือการรับรู้ถึงสิ่งที่เข้ามาทางรูป ( ตา หู จมูก ลิ้น ผิวกาย ใจ )<O</O
โดยธรรมชาติ เมื่อ......มีเหตุปัจจัย เข้ามาทางรูป เช่น<O</O
ภาพ ที่เข้ามาทาง ตา<O</O
เสียง ที่เข้ามาทาง หู<O</O
กลิ่น ที่เข้ามาทาง จมูก<O</O
รสชาด ที่เข้ามาทาง ลิ้น<O</O
การสัมผัสสิ่งต่างๆ ที่เข้ามาทาง ผิวกาย<O</O
สิ่งที่ผุดขึ้นในความรู้สึก ที่เข้ามาทาง ใจ<O</O

<O</O<O</O
วิญญาณคือการรับรู้ถึงการเข้ามาของสิ่งต่างๆเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็น ภาพ เสียง กลิ่น รสชาด การสัมผัสสิ่งต่างๆหรือสิ่งที่ผุดขึ้นในความรู้สึก ที่เข้ามาทางทวารทั้งหก คือ ตา หู จมูก ลิ้น ผิวกายหรือใจ<O</O
สรุป<O</O
เหตุปัจจัย ที่เข้ามาทาง รูป และ มีการรับรู้การเข้ามา(วิญญาณ) <O</O
สามสิ่งสิ่งนี้ เป็นการกระทบกัน เรียกว่า ผัสสะ<O</O
<O</O
สัญญาคือความจำได้หมายรู้ว่า สิ่งที่เข้ามาทางรูปนั้นคืออะไร<O</O
เช่น ภาพที่เข้ามาทางตาคือ ภาพของสุนัข<O</O
เสียงที่เข้ามาทางหูคือ เสียงนกร้อง................................................เป็นต้น<O</O
สังขารคือการปรุงแต่งในรายละเอียดทั่วๆไปแบบเสร็จสรรพ ของเหตุปัจจัยที่เข้ามาทางรูปและมีการรับรู้ถึงการเข้ามาและก่อให้เกิดการกระทบกัน<O</O
เช่น ภาพที่เข้ามาทางตาและมีการรับรู้ว่ามีภาพเข้ามาทางตานั้น เป็นการกระทบกันทำให้รู้ว่าเป็นภาพของสุนัข ตัวไม่ใหญ่ ขนสีน้ำตาล <O</O
รายละเอียดที่แสดงขึ้นนี้เป็นการทำหน้าที่ของสังขาร<O</O
เวทนาคือความรู้สึก ที่มีต่อเหตุปัจจัยที่เข้ามาทางรูป<O</O
โดยหลักใหญ่ มี 3 เวทนาคือ<O</O
สุขเวทนา คือความรู้สึกที่เป็นสุขต่อเหตุปัจจัยที่เข้ามาทางรูป<O</O
ทุกขเวทนา คือความรู้สึกที่เป็นทุกข์ต่อเหตุปัจจัยที่เข้ามาทางรูป<O</O
อทุกขมสุขเวทนา คือความรู้สึกที่เป็นกลางๆแบบไม่สุขไม่ทุกข์ต่อเหตุปัจจัยที่เข้ามาทางรูป<O</O
โดยธรรมชาติ....เวทนา ย่อมดับไป<O</O
โดยธรรมชาติ....เวทนา ย่อมดับอยู่แล้วโดยสภาพมันเอง<O</O

<O</O
นี่คือธรรมชาติ....<O</O
โดยธรรมชาติ เมื่อเวทนาดับไป....สังขารย่อมดับ....สัญญาย่อมดับ....<O</O
วิญญาณย่อมดับ....รูปย่อมดับ.....<O</O
ตรงนี้เรียกว่า จิตอันเป็นธรรมชาติอันไม่ปรุงแต่ง<O</O
ตรงนี้เรียกว่า จิตว่าง....(จิตอันว่างเปล่าจากความหมายแห่งความเป็นตัวเป็นตน)<O</O

<O</O<O</O<O</O
แต่ความไม่รู้พาเข้าไปยึดมั่นถือมั่นในเวทนาทั้งปวงจนก่อให้เกิด ตัณหา อุปาทาน<O</O
กลายเป็น ทุกข์คืออัตตา ตัวตน เรา เขา ขึ้นมา.......................................”<O</O
นี่คือ สมุทัย <O</O
<O</O<O</O
3.นิโรธ<O</O
นิโรธ คือ ความดับแห่งทุกข์<O</O
เป็นการรู้เห็นตามความเป็นจริงตามหลักแห่งกฎธรรมชาติที่ว่า ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่เที่ยง<O</O
ธรรมชาติที่ว่า ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่เที่ยงนั้น หมายถึง โดยสภาพตัวมันเองนั้นย่อมไม่เที่ยงอยู่แล้ว<O</O<O</O
เป็นธรรมชาติที่ ไม่ต้องมีอัตตาเช่นเรา เข้าไปบีบบังคับให้มันไม่เที่ยง<O</O
เป็นธรรมชาติที่ ไม่ต้องมีอัตตาเช่นเรา เข้าไปสำรวมให้มันไม่เที่ยง<O</O
เป็นธรรมชาติที่ ไม่ต้องมีอัตตาเช่นเรา เข้าไประวังให้มันไม่เที่ยง<O</O
เป็นธรรมชาติที่ มันไม่เที่ยงโดยสภาพตัวมันเองอยู่แล้ว<O</O

<O</O
เมื่อมีเหตุปัจจัยเข้ามาทางรูป.....และมีการรับรู้สิ่งที่เข้ามา(วิญญาณ).....เกิดการกระทบกัน(ผัสสะ)....และเกิดการจำได้หมายรู้(สัญญา)และปรุงแต่งในรายละเอียดนั้นๆ(สังขาร).......และก่อให้เกิดความรู้สึก(เวทนา)ต่างๆ.....<O</O
โดยธรรมชาติ เวทนาย่อมดับไปอยู่แล้ว<O</O
โดยธรรมชาติ เวทนาย่อมดับโดยสภาพมันเองอยู่แล้ว<O</O
เมื่อเวทนาดับ สังขารก็ดับ สัญญาก็ดับ วิญญาณก็ดับ รูปก็ดับ<O</O
ตรงนี้ คือ นิโรธ<O</O

ปัญหา อยู่ตรงที่ว่า หากความไม่รู้พาเข้าไปยึดมั่นถือมั่นในเวทนาทั้งหลาย จนก่อให้เกิดตัณหา อุปาทานแล้ว กลายเป็นจิตที่ปรุงแต่งแล้ว กลายเป็นความคิดอันมีเขามีเราแล้ว....จะทำอย่างไร?<O</O<O</O
ตอบ....เมื่อเกิดอัตตาขึ้นแล้วเป็นจิตที่ปรุงแต่งแล้วก็อย่าเข้าไปเนื่อง อย่าเข้าไปเนิ่นช้าในความคิดนั้น ในอาการที่จิตปรุงแต่งนั้น<O</O
เมื่อไม่เข้าไปเนื่อง เมื่อไม่เข้าไปเนิ่นช้า ความคิดนั้นก็ไม่เที่ยง จิตที่ปรุงแต่งนั้นก็ไม่เที่ยง“ไม่เที่ยงโดยสภาพมันเอง”.....ตามหลักธรรมชาติที่ว่า......”ทุกสรรพสิ่งย่อมไม่เที่ยง”<O</O
“เมื่อไม่เข้าไปเนื่องไม่เข้าไปเนิ่นช้า มันก็ไม่เที่ยงโดยสภาพมันเองอยู่แล้ว นี่คือธรรมชาติ”<O</O

เพราะเมื่อเข้าใจว่า อะไรคือทุกข์ ก็อย่าเข้าไปยุ่ง ไปสาละวน เข้าไปเนื่อง เข้าไปเนิ่นช้า ให้เกิดปัญหาซับซ้อนขึ้นมาอีก<O</O
เมื่อหยุดเข้าไปไปยุ่ง ก็เกิดการคลายกำหนัด อัตตาที่นอนเนื่องในสันดานก็ลดลง <O</O

4.มรรค<O</O
มรรค แปลว่า หนทาง มรรคในอริยสัจคือวิสุทธิมรรค แปลว่า หนทางที่บริสุทธิ์หลุดพ้น<O</O
ที่พระพุทธองค์ตรัสไว้แปดประการ คือ มรรคมีองค์แปด ได้แก่ ปัญญาอันเห็นชอบ 1 ความดำริชอบ 1 วาจาชอบ 1 การงานชอบ 1เลี้ยงชีวิตชอบ 1 ความเพียรชอบ 1ระลึกชอบ 1 ตั้งใจชอบ 1<O</O
มรรคตรงนี้เป็น มัชฌิมาปฏิปทา เป็นทางสายกลางที่ทำให้ไม่หลงและดำเนินไปสู่ความหลุดพ้นได้<O</O
โดยหลัก เมื่อเข้าใจหลักธรรมชาติแห่งธรรมตามกฎธรรมชาติ ก็ถือว่า เป็นปัญญาอันเห็นชอบ 1 แล้ว<O</O
เป็นความดำริชอบ 1 แล้ว<O</O
เมื่อปล่อยให้กระบวนการทุกอย่างเป็นไปตามกฎธรรมชาติแล้วจิตที่ดับไปทุกขณะนั้น ก็ถือว่าเป็นความเพียรชอบ 1 แล้วระลึกชอบ 1 แล้ว ตั้งใจชอบ 1 แล้ว<O</O
วาจาชอบ 1 การงานชอบ 1 เลี้ยงชีวิตชอบ 1 โดยนัยก็คือศีล 5 ศีล 8 ศีล 227 นั่นเอง<O</O
วาจาชอบ การงานชอบ เลี้ยงชีวิตชอบ เป็นการแสดงออกทางกายวาจาแบบเหมาะสมในสังคมที่อาศัยอยู่<O</O
<O</O
แต่การแสดงออก ทางกายวาจาที่เหมาะสมนี้ เป็นการแสดงออกจากจิตที่ไม่ปรุงแต่ง<O</O

หากใช้จิตปรุงแต่งว่าเราจักพูดสำรวม หากเราใช้จิตปรุงแต่งว่าเราจักพูดไม่ส่อเสียด<O</O
การใช้จิตปรุงแต่งแบบนี้มันจะกลายเป็นการปรุงแต่งที่ซ้อนเข้ามา กลายเป็นอวิชชาที่ซ้อนเข้ามา <O</O
ทำให้มรรคอันแท้จริงหายไปปัญญาหายไป ความเพียรหายไป ความตั้งใจชอบ( สมาธิ)หายไป<O</O
ความคิดที่ว่าเราจักพูดสำรวมเราจักพูดไม่ส่อเสียด เป็นจิตปรุงแต่งชนิดหนึ่งที่ขวางกั้นนิพพาน<O</O
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................<O</O<O</O
อนัตตลักขณะสูตร<O</O

ในอนัตตลักขณะสูตร พระพุทธองค์ตรัสสอนปัญจวัคคีย์สาวกทั้ง 5 ให้ละความถือมั่นในขันธ์ 5 ว่า<O</O
“ภิกษุทั้งหลาย เหตุนั้น รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ อันใดอันหนึ่ง, ล่วงไปแล้วก็ดี ยังไม่มีมาก็ดี เกิดขึ้นจำเพาะบัดนี้ก็ดี หยาบก็ดี ละเอียดก็ดี เลวก็ดี งามก็ดี ,ในที่ไกลก็ดี ในที่ใกล้ก็ดี ทั้งหมดก็เป็นสักแต่ว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ, ท่านทั้งหลายพึงเห็นด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นแล้วอย่างไร ดังนี้<O</O
ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ตนของเรา ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้ฟังแล้ว เมื่อเห็นอย่างนี้ ย่อมเบื่อหน่ายในรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ , ครั้นเบื่อหน่ายก็ปราศจากความกำหนัดรักใคร่, เพราะปราศจากความกำหนัดรักใคร่ จิตก็พ้นจากความถือมั่น, เมื่อจิตพ้นแล้ว ก็มีญาณรู้ว่าพ้นแล้ว, อริยสาวกนั้นรู้ชัดว่าความเกิดสิ้นแล้ว, พรหมจรรย์ได้ประพฤติจบแล้ว, กิจที่ควรทำได้ทำเสร็จแล้ว, กิจอื่นอีกเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี.”<O</O
<O</O
สรุป<O</O
จิตที่ปรุงแต่งทุกเรื่อง ไม่ว่าจะหยาบ ละเอียด เลว งาม...... ก็ล้วนไม่เที่ยงแท้โดยตัวมันเองโดยสภาพมันเอง........(สักแต่ว่า)<O</O
ส่วนใหญ่นักปฏิบัติธรรม จะติดปรุงแต่งในธรรมเนืองๆ โดยที่หารู้ไม่ว่าการพิจารณาธรรมแบบซ้ำๆซากๆ ก็เป็นจิตที่ปรุงแต่งชนิดหนึ่ง เหมือนเส้นผมที่บังภูเขา จิตที่ปรุงแต่งในธรรมก็ไม่เที่ยง<O</O
เช่น ใช้จิตปรุงแต่งว่า เราจักทำฌาน 4 เพื่อบรรลุธรรม<O</O
ใช้จิตปรุงแต่งว่า นี่คือสติ นี่คือสมาธิ นี่คือปัญญา<O</O

จริงๆแล้ว การปฏิบัติธรรมเพื่อหลุดพ้นนั้น เป็นการรู้เห็นตามความเป็นจริงต่อสัจจธรรม<O</O
ไม่ว่าจะอยู่ในอริยบทใดก็ตาม ยืน นั่ง เดิน นอน หรือ กำลังล้างหน้าแปรงฟัน ขับรถ กินข้าว อาบน้ำ ทำกิจกรรมต่างๆในชีวิตประจำวัน <O</O<O</O
การที่เข้าใจเรื่องการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ของขันธ์ 5 <O</O
การที่เข้าใจเรื่องจิตว่าง หรือ สุญญตา<O</O
เมื่อเข้าใจและปล่อยให้ทุกอย่างเป็นไปตามกระบวนการแห่งขันธ์อย่างแท้จริงซึ่งเป็นธรรมชาติของมัน ไม่มีการเข้าไปควบคุม บีบบังคับ เพื่อให้เกิดจิตว่างหรือสุญญตา <O</O
ตรงนั้น มรรคมีองค์แปด ก็เกิดขึ้นอยู่แล้ว <O</O
การที่รู้ว่านั้นคือจิตว่าง นั่นคือ ระลึกชอบและปัญญาอันเห็นชอบแล้ว<O</O
การที่มีความตั้งมั่นในจิตว่างแบบไม่ขาดสาย นั่นคือ การตั้งใจชอบ(สัมมาสมาธิ) อยู่แล้วโดยเนื้อหาแห่งธรรม<O</O
เป็น ความบริบูรณ์ในธรรม เป็นการลงตัวในธรรมอยู่แล้ว เป็นการกลมกลืนในธรรม เป็นความสามัคคีแห่งธรรม แปดส่วน ในอริยมรรคอยู่แล้ว<O</O
<O</O<O</O
การที่ใช้ปัญญาหันเหวิถีแห่งจิตจากหนทางแห่งความไม่รู้(อวิชชา) ไปสู่เส้นทางที่ถูกคือสัจจธรรมในความไม่เที่ยง นั่นคือการสำรวม การระวัง แล้ว<O</O
การที่ไม่เข้าไปเนื่อง ไม่เข้าไปเนิ่นช้าในความคิด นั่นคือการสำรวม การระวัง แล้วเช่นกัน<O</O

<O</O<O</O
และนักปฏิบัติธรรมส่วนใหญ่จะติดความหลงใน “ ลัทธิแว่นส่องสมาธิและปัญญา”<O</O
ท่านครูบาฮวงโป ท่านกล่าวเปรียบเทียบไว้ว่า เหมือนสุนัขที่คอยเห่าทุกครั้งที่เห็นใบตองมันกระดิก เมื่อถูกลมพัด<O</O
ท่านเปรียบเปรยนักปฏิบัติว่าเหมือนสุนัขตัวนั้น ที่คอยเห่าอยู่ตลอดเวลาว่า นี่คือจิตชนิดนั้นจิตชนิดนี้ นี่คือสติ นี่คือสมาธิ นี่คือปัญญา นี่คือ......นี่คือ.......นี่คือ ทุกครั้งที่สภาวะจิตเกิดขึ้น<O</O
<O</O
ท่านว่ามันเป็น อวิชชาซ้อนเข้าไป ที่มองไม่เคยเห็นเป็นการบัญญัติให้เกิดอัตตาอีกชนิดหนึ่ง<O</O
การที่จิตมันไม่หันเหออกนอกไปจากวิถีแห่งพุทธธรรม ซึ่งมันว่างเปล่าจากความหมายแห่งความเป็นตัวตนนั้น มันก็ประกอบไปด้วยอินทรีย์แห่งธรรม มันเป็นทางดำเนินไปสู่ความหลุดพ้นอยู่แล้ว เป็นมรรคหลุดพ้นอยู่แล้วโดยตัวมันเอง<O</O
เมื่อขันธ์ 5 ดับตามวิถีทางธรรมชาติในการทำงานแห่งขันธ์ จะสุขเวทนา จะทุกขเวทนา จะอทุกขมสุขเวนา <O</O
เวทนาทั้งหลายก็ย่อมดับอยู่แล้วโดยปกติของมันไม่ต้องใช้จิตปรุงแต่งเพื่อให้มีเรา(อัตตา)เข้าไปควบคุม หรือ บีบบังคับ ให้มันดับให้มันไม่เที่ยง <O</O
การที่รู้เห็นตามความเป็นจริงได้ ก็บ่งบอกไปในตัวอยู่แล้วว่านั่นคือมรรค <O</O
เมื่อจิตว่าง ทุกอย่างก็บริบูรณ์ในธรรมอยู่แล้ว ไม่ต้องปรุงแต่งซ้อนเข้าไปอีกว่านี่คืออะไร ทำไมอย่างไร ชนิดไหน แค่ไหน<O</O
มันจบโดยสภาวะมันเองในความดับอยู่แล้ว จบโดยธรรมชาติของมันอยู่แล้ว............”ไม่ต้องเข้าไปบัญญัติเพื่อแจกแจงมันให้เกิดอัตตาขึ้นมาอีก......เพราะมันจะเป็นอวิชชาที่ซ้อนเข้ามาทันที.<O</O
...................................................................................................<O</O