ถ้าสมาธิหรือสมถะไม่เกิดขึ้น ท่านจะเจริญวิปัสสนาอย่างไร ท่านจะไม่ได้วิปัสสนา

โอวาทธรรม หลวงพ่อ พุธ ฐานิโย





คำว่าวิปัสสนานี้ มีอยู่ ๒ ขั้นตอน


ขั้นต้นคือวิปัสสนาที่ใช้สติปัญญากำหนดพิจารณาเอาด้วยความตั้งใจ เช่น เราพิจารณาร่างกายให้เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา หรือพิจารณารูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ น้อมไปสู่ความเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ใช้ความรู้สึกนึกคิดที่เราเรียนรู้มานั้นมานึกเอา เรียกว่าการเจริญวิปัสสนาแบบใช้สติปัญญาธรรมดาๆ… โดยความรู้สึกนึกคิดเอาเองนี่แหละ เป็นการตกแต่งปฏิปทาเพื่อให้จิตสงบเป็นสมาธิ


เมื่อจิตสงบเป็นสมาธิแล้ว เกิดวิปัสสนาขึ้นมาโดยอัตโนมัติ จะปฏิวัติไปสู่ภูมิรู้อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา



จงทำความเข้าใจว่า ถ้าสมาธิหรือสมถะไม่เกิดขึ้น ท่านจะเจริญวิปัสสนาอย่างไร ท่านจะไม่ได้วิปัสสนา เพราะวิปัสสนามีมูลฐาน เกิดจากสมถะคือสมาธิ

ถ้าสมถะคือสมาธิไม่เกิดขึ้น ท่านจะได้แค่วิปัสสนาแบบนึกคิดเอาเอง เป็นวิปัสสนาภาคปฏิบัติเท่านั้น ยังไม่ใช่วิปัสสนาที่แท้จริง


จาก

ธรรมปฏิบัติ
คำถาม - คำตอบ ธรรมปฏิบัติ


˅ǧ?荾ظ ?ҹԢ ?ͺ?ѭ˒?Ã?lt;/a>

 

โอวาทธรรม หลวงพ่อ พุธ ฐานิโย


การปฏิบัติสมาธิใครจะใช้อารมณ์ใด สัมมาอรหัง ยุบหนอ พองหนอ พุทโธ หรือจะพิจารณาทำสติตามรู้อารมณ์จิต เมื่อจิตสงบเป็นสมาธิได้ ต้องไปสู่จุดอันเดียวกันคือปฐมฌาน

สมาธิที่ถูกต้องซึ่งเป็นองค์แห่งการตรัสรู้ได้ต้องประกอบด้วยองค์ มีวิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ซึ่งเป็นสมาธิในฌานที่ ๑ ซึ่งเรียกว่าปฐมฌาน อันนี้คือจุดนัดพบของนักภาวนาใครจะภาวนาแบบไหนอย่างไรก็มาพบกันที่จุดนี้ ถ้าสมาธิที่ถูกต้อง ต้องประกอบด้วยองค์ คือมีวิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา

การทำสมาธิเป็นหลักธรรมเป็นกลางๆ เป็นสาธารณะทั่วไปทุกลัทธิและทุกศาสนา แม้แต่คนไม่มีศาสนา หรือไม่ได้ปฏิญาณตนว่าจะนับถือศาสนาใดๆ ก็ตาม สามารถที่จะทำสมาธิได้

แต่สมาธิอาจจะมีจุดมุ่งหมายต่างกัน เฉพาะในพระพุทธศาสนานักสมาธิก็มีจุดหมายแตกต่างกัน. ถ้าสมาธิที่เป็นไปเพื่อมรรคผลนิพพาน มุ่งสู่ความสงบจิตทำเป็นสมาธิให้เกิดปัญญารู้แจ้งแทงตลอดในธรรมตามความเป็นจริง แล้วจิตหลุดพ้นจากอาสวกิเลส บรรลุอริยมรรค อริยผล ตามลำดับขั้น โสดา สกิทาคา อนาคา อรหันต์ อันนี้เป็นสมาธิที่มุ่งตรงต่อจุดหมายที่ถูกต้องตามพุทธประสงค์

แต่ผู้ที่ยังมีกิเลสยังมีความต้องการ อาจจะทำสมาธิเพื่ออิทธิฤทธิ์เพื่อได้มาซึ่งลาภผลอันเกิดจากศรัทธาของประชาชน หรือทำสมาธิเพื่อให้เกิดมีอิทธิฤทธิ์มหัศจรรย์ บางท่านทำสมาธิแล้วแสดงฤทธิ์ได้ ทำเครื่องราง ของขลัง ก็ขลังทำน้ำมนต์ก็เก่ง เป็นหมดให้หวยบัตรหวยเบอร์ บางทีอาจจะมีถึงขนาดทำสมาธิสร้างพลังจิต แล้วส่งกระแสจิตไปติดต่อคนโน้นคนนี้ คนที่มั่งมีศรีสุข มียศมีอำนาจ ให้นำผลประโยชน์ทางด้านอามิสมาช่วยสร้างวัดสร้างวา หรือให้ความสุขแก่ตัวเองก็สามารถที่จะทำได้ เพราะสมาธิจิตเมื่อมีพลังงานเราสามารถที่จะน้อมไปใช้ในทางต่างๆ ได้ เป็นหมอรักษาพยาบาลคนเจ็บคนไข้ได้ เป็นหมอดูได้ เป็นหมอทำนายทายทักเหตุการณ์ต่างๆ ได้ แต่อันนั้นเป็นผลพลอยได้จากสมาธิที่มีจุดมุ่งหมายไปสู่ทางแห่งมรรคผลนิพพาน

เพราะสมาธิเป็นคุณธรรม เป็นคุณความดีที่สามารถสร้างอิทธิพลในทางจิตได้ แม้ว่าผู้ทำสมาธิไม่ปรารถนาสิ่งอื่น นอกจากปรารถนามรรคผลนิพพานเท่านั้น แม้จิตจะมุ่งตรงต่อทางมรรคผลนิพพานแต่ก็ย่อมมีผลพลอยได้ สิ่งต่างๆ ที่กล่าวมา

จาก ??ɘ ?٩??ԺѵԴջ?ԺѵԪͺ ˅ǧ?荾ظ ?ҹԢ¦lt;/a>​

 

จาก พุทธธรรม หน้า 331


"....เมื่อผู้เป็นวิปัสสนายานิกเจริญวิปัสสนาต่อๆไป สมาธิก็พลอยได้รับการฝึกอบรมไปด้วย ถึงตอนนี้อาจเจริญวิปัสสนาด้วยอุปจารสมาธิ(สมาธิจวนจะแน่วแน่ หรือ สมาธิจวนจะถึงฌาน)ก็ได้

จนในที่สุดเมื่อถึงขณะที่บรรลุมรรคผล สมาธินั้นก็จะแน่วแน่สนิทเป็นอัปปานาสมาธิ อย่างน้อยถึงระดับปฐมฌาน(ฌานที่1 หรือ รูปฌานที่1)

เป็นอันสอดคล้องกับหลักที่แสดงไว้แล้วว่า ผู้บรรลุอริยภูมิ จะต้องมีทั้งสมถะและวิปัสสนาครบทั้งสองทั่วกันทุกบุคคล...."

 

อนุโมทนาค่ะ
_________________________
"สุขใดเหมือนแม้นการไม่เกิดไม่มี" "จะไม่ละความเพียรถ้ายังไม่ถึงซึ่งนิพพาน"
"สุขใดในโลกล้วนไม่ยั่งยืน ผู้ใดปล่อยวางพิจารณาในความทุกข์เห็นโทษของความสุขผู้นั้นชื่อได้ว่าพบความสุขอันยิ่งใหญ่"<!-- google_ad_section_end --><!-- google_ad_section_end -->

 

แต่ว่า หลวงพ่อพุธ ท่านก็เน้นยำ เหมือนกันว่า

หลายๆท่านมักจะเข้าใจผิดว่า ถ้าไม่ได้ สมถะกรรมฐาน หรือ ไม่ได้ อัปปนาสมาธิ

จะเจริญวิปัสสนากรรมาไม่ได้ อย่างนั้นเรียกว่า เข้าใจผิด

หลวงพ่อพุธกล่าว ต่อว่า ถ้าชาตินี้เรา พยายามภาวนา อย่างไรก็ไม่ได้ อัปปนาสมาธิเลย

เราเลยไม่เคย เจริญวิปปัสนากรรมฐาน แบบนี้จะเรียกว่า เราเกิดมาเสียชาติเกิดไปหน่อย?

ฉนั้น ถ้าเป็นไปได้ เพียงแค่ ได้ อุปจารสมาธิ จิตก็น้อมไปทาง วิปปัสนากรรมฐานได้เลย

เพราะการ มั่นเจริญวิปปัสนากรรมฐาน จะช่วยให้เราขัดเกลา กิเลสได้บ้าง

แต่ถ้า จะให้จิตมีกำลังมากในการ เจริญวิปปัสนากรรมฐาน ควรจะได้ อัปปนาสมาธิ

จะทำให้การเจริญวิปปัสนากรรมฐาน เข้มข้นขึ้น

 

วันก่อนมีคนมาถามหลวงพ่อสงบเรื่องสมาธิและวิปัสสนา

ท่านกรุณาตอบว่า ทำงานนะ ทำงานแล้วได้เงินมา
ได้เงินมาแล้ว เอ็งกินเงินเข้าไปได้มั้ย!!!!

เอ็งต้องทำงานเอง ได้เงินมา แล้วเอาไปซื้อของมากิน

เงินน่ะ ไม่ทำเองไม่ได้หรอก แต่ถึงได้มาแล้ว ไม่เอาออกใช้ ก็ไม่มีของกิน
แต่ถ้าไม่ทำงาน เอ็งก็ไม่มีเงิน แล้วจะเอาอะไรที่ไหนซื้อของหล่ะ????

สมาธิก็เหมือนกัน ไม่ทำไม่ได้หรอก
ถึงทำได้แล้ว ไม่ออกวิปัสสนา ก็ไม่ถูกต้อง
แต่ถ้าไม่ทำ ไม่ได้สมาธิ จะวิปัสสนาได้ยังไง?????

สติปัฏฐานสี่ก็เหมือนกัน สติปัฏฐานสี่ในตู้พระไตรปิฎก
หรือ สติปัฏฐานสี่ ที่เอ็งทำได้เองหล่ะ????