สติปัฏฐานสี่ตามแนววิชชาธรรมกาย

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “การเข้าวัด ต้องปฏิบัติให้ถึงธรรมกายหรือ"
โดย พระเทพญาณมงคล

การเข้าวัด ต้องปฏิบัติให้ถึงธรรมกายหรือไม่ สังคมภายนอกยังต้องแก่งแย่งกัน | วัดหลวงพ่อส

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “ผู้มีปัญญาด้อย อายุก็มาก ควรบำเพ็ญธรรมข้อใด"
โดย พระเทพญาณมงคล

ผู้มีปัญญาด้อย อายุก็มาก ควรบำเพ็ญธรรมข้อใด ? | วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “โทษที่ทำให้ผู้อื่นตื่นจากสมาธิ"
โดย พระเทพญาณมงคล

โทษที่ทำให้ผู้อื่นตื่นจากสมาธิ เป็นอย่างไรบ้าง ? | วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “การเข้าวัด ต้องปฏิบัติให้ถึงธรรมกายหรือ"
โดย พระเทพญาณมงคล

การเข้าวัด ต้องปฏิบัติให้ถึงธรรมกายหรือไม่ สังคมภายนอกยังต้องแก่งแย่งกัน | วัดหลวงพ่อส

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “นึกดวงแก้วเข้าศูนย์กลางไม่ได้"
โดย พระเทพญาณมงคล

นึกดวงแก้วเข้าศูนย์กลางไม่ได้ นึกศูนย์กลางกายไม่ออก ? | วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “ผู้มีปัญญาด้อย อายุก็มาก ควรบำเพ็ญธรรมข้อใด"
โดย พระเทพญาณมงคล
http://www.dhammakaya.org/…/ผู้มีปัญญาด้อย-อายุก็มาก-ควรบำเ…

 

วิปัสสนากัมมัฏฐาน

ปัญญาที่เห็นแจ้งชัดในอารมณ์ ชื่อว่า วิปัสสนา
เจตนาที่ทำให้ปัญญานั้นเกิดมีขึ้นในจิต ชื่อว่า วิปัสสนาภาวนา
สาธุชนผู้จะเจริญวิปัสสนาภาวนา พึงรู้จักธรรม ๓ อย่าง คือ
๑. ธรรมที่เป็นภูมิเป็นอารมณ์ของวิปัสสนา
๒. ธรรมที่เป็นรากเหง้าเป็นเหตุเกิดขึ้นตั้งอยู่ของวิปัสนา
๓ ตัววิปัสสนา

สังขารทั้งที่เป็นอุปาทินนกะและอนุปาทินนกะ จำแนกออกโดยประการต่าง ๆ มีขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ เป็นต้น เป็นภูมิ เป็นอารมณ์ของวิปัสสนานั้น

สีลวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของศีล
จิตตวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของจิตคืออุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิ เป็นรากเหง้า เป็นเหตุเกิดขึ้นตั้งอยู่ของวิปัสสนานั้น

วิสุทธิ ๕ คือ
1 ทิฏฐิวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของความเห็น
2 กังขาวิตรณวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของปัญญาที่เห็นชัดข้ามล่วงกังขาเสียได้
3มัคคามัคคญาณทัสสนวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของความรู้จริงเห็นจริงว่า นี้เป็นทางและมิใช่ทาง
4 ปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ ความบริสุทธิ์ของความรู้
ความเห็นเป็นข้อปฏิบัติจะให้อริยมรรคเกิดขึ้น
5 ญาณทัสสนวิสุทธิ ความบริสุทธิ์แห่งความรู้ความเห็นซึ่งเป็นโลกุตตระ คือรู้เห็นในมรรคทั้ง ๔ รวมวิสุทธิมรรคทั้ง ๕ นี้เป็นตัววิปัสสนา
อนึ่ง ปัญญาที่รู้จริง เห็นจริงในสภาวะอันเป็นเองของสังขาร คือไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา จนถึงนิพพิทา เบื่อหน่าย วิราคะไม่กำหนัดยินดี วิมุตติ หลุดพ้นจากอาสวกิเลส หลุดพ้นจากอาสวกิเลส นี่เป็นตัววิปัสสนาเหมือนกัน.

พระเทพญาณมงคล (หลวงป๋า)

 

บางส่วนจากพระธรรมเทศนา “ธรรมรักษาผู้ประพฤติธรรม"
เมื่อ ๑๒ มกราคม ๒๔๙๗
โดย พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร)

ธรรมรักษาผู้ประพฤติธรรม | วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม

 

การเจริญวิปัสสนาแบบโบราณ


การเจริญวิปัสสนาแบบโบราณมี 3 วิธี

วิธีแรก เมื่อได้รูปฌาน และ อรูปฌานแล้ว ก็ถอย
มาเจริญวิปัสสนาตามแบบไตรลักษณ์ วิปัสสนาแบบ
โบราณ กำหนดญาณไว้เพียง 10 ญาณ มีสัมมสน
ญาณเป็นเบื้องต้น และมี อนุโลมญาณเป็นญาณสุดท้าย วิธีนี้
จะได้มรรคผลทางปัญญา แต่เมื่อได้มรรคผลแล้ว อาจย้อน
มาเดินสมาบัติ เพื่อให้ได้ เจโตสมาธิ อีกได้

วิธีที่สอง ได้แก่ การแบ่งวิปัสสนาญาณทั้ง
สิบออกเป็น 5 คู่ แล้วเดินฌานสมาบัติ น้อมจิตเข้าหา
วิปัสสนาญาณทีละคู่ เป็นอนุโลมปฏิโลมจนบรรลุมรรคผล
วิธีนี้อาจได้มรรคผลทั้งทางปัญญาและเจโตสมาธิ

วิธีที่สาม ได้แก่ เดินทางสมาบัติ จนบรรลุปุพเพนิ
วาสานุสสติญาณ ในระหว่างการเดินทางสมาบัติ ให้อธิษฐาน
จิตขอให้บรรลุเมืองแก้ว เมื่อได้บรรลุเมืองแก้ว ก็ขอประทาน
กำแพงแก้ว 7 ชั้น จากพระบรมศาสดา เมื่อได้กำแพงแก้ว 7
ชั้นแล้ว ก็จะสามารถบรรลุจุตูปปาตญาณได้โดยง่าย ต่อมา
เมื่อมีความสลดใจในความเวียนว่ายตายเกิดขึ้น ก็จะมีปัญญา
สามารถประหารตัณหาให้หมดไป แล้วจะมีอาสวัก
ขยญาณ แจ้งให้ทราบว่ากิเลสได้สิ้นไปแล้ว ไม่ต้องไปเกิดใน
ภพใหม่อีกต่อไป แต่ถ้าหากยังมีอุปาทานเหลืออยู่ จะบรรลุ
เพียงอนาคามิผล การบรรลุความหลุดพ้นทำนองนี้ เรียก
ว่า เจโตวิมุตติ


--------------------------------------------------------

มรรค ผล

เมื่อบุคคลใดได้เจริญวิปัสสนากรรมฐานมากขึ้นเรื่อย ๆ
แล้ว ก็จะเกิดปัญญามองเห็นธรรมชาติที่แท้จริงของสิ่งต่าง ๆ
มากขึ้นเรื่อย ๆ ที่เรียกว่าญาณขั้นต่าง ๆ (คำว่าญาณนี้เป็นชื่อ
ของปัญญาในวิปัสสนา ต่างจากฌานซึ่งเป็นขั้นต่าง ๆ ของ
สมาธิ) จนกระทั่งปัญญาญาณนั้นแก่กล้าจนสามารถทำลาย
ความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งต่าง ๆ อย่างถาวร อันเป็นผลให้กิเลสที่
เกิดจากความยึดมั่นในขั้นนั้นถูกทำลายลงไปอย่างสิ้นเชิง จิต
ในขณะที่เห็นแจ้งในความที่ไม่สามารถยึดมั่นในสรรพสิ่งทั้งปวง
ได้อย่างชัดเจน จนสามารถทำลายกิเลสได้นี้เรียกว่ามรรคจิต
ซึ่งจะเกิดขึ้นเพียงแค่ขณะจิตเดียว คือเกิดอาการปิ๊งขึ้นมาแว๊ป
เดียว กิเลสและความยึดมั่นในขั้นนั้นก็จะไม่เกิดขึ้นอีกเลย

บุคคลในขณะที่มรรคจิตเกิดขึ้นนี้เรียกว่ามรรคบุคคล
ซึ่งนับเป็นอริยบุคคลประเภทหนึ่ง


บุคคลจะเป็นมรรคบุคคลแค่เพียงชั่วขณะจิตเดียวเท่านั้น
หลังจากนั้นก็จะได้ชื่อว่าผลบุคคล คือบุคคลผู้เสวยผลจากมรรค
นั้นอยู่ ไปจนกว่ามรรคจิตในขั้นที่สูงขึ้นไปจะเกิดขึ้นอีกครั้ง เพื่อ
ทำลายความยึดมั่นและกิเลสที่ประณีตขึ้นไปอีก

มรรคจิตแต่ละขั้นนั้นจะเกิดขึ้นเพียงครั้งเดียวเท่านั้น
แล้วจะไม่เกิดขึ้นในขั้นเดิมซ้ำอีกเลย จะเกิดก็แต่ขั้นที่สูงขึ้นไป
เท่านั้น เพราะความยึดมั่นในขั้นที่ถูกทำลายไปแล้ว จะไม่มี
โอกาสกลับมาให้ทำลายได้อีกเลย


อริยบุคคล 8 ประเภทนั้นประกอบด้วยมรรคบุคคล
4 ประเภท และผลบุคคล 4 ประเภท ดังนี้คือ1.) โสดาปัตติมรรคบุคคล คือบุคคลในขณะที่มรรคจิตเกิดขึ้น
เป็นครั้งแรก ที่เรียกว่าโสดาปัตติมรรคจิต โสดาปัตติมรรค
บุคคลนี้นับเป็นอริยบุคคลขั้นแรก และได้ชื่อว่าเป็นผู้หยั่งลงสู่
กระแสพระนิพพานแล้ว มรรคจิตในขั้นนี้จะทำลายกิเลสได้ดังนี้
คือ(ในที่นี้จะใช้สัญโยชน์ ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการแบ่ง
ประเภทของกิเลส เป็นหลักในการอธิบาย - ดูเรื่องสัญโยชน์
10 ประกอบ)

- สักกายทิฏฐิ
- วิจิกิจฉา
- สีลพตปรามาส

รวมทั้งโลภะ(ความโลภ) โทสะ(ความโกรธ, ขัดเคืองใจ,
กังวลใจ, เครียด, กลัว) โมหะ(ความหลง คือไม่รู้ธรรมชาติที่
แท้จริงของสรรพสิ่ง) ในขั้นหยาบอื่น ๆ อันจะเป็นผลให้ต้องไป
เกิดในอบายภูมิ (เดรัจฉาน, เปรต, อสุรกาย, นรก) ด้วย

2.) โสดาปัตติผลบุคคล หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าโสดาบัน
คือผู้ที่ผ่านโสดาปัตติมรรคมาแล้ว

คุณสมบัติที่สำคัญของโสดาบันก็คือ

- พ้นจากอบายภูมิตลอดไป คือจะไม่ไปเกิดในอบายภูมิอีกเลย
เพราะจิตใจมีความประณีตเกินกว่าที่จะไปเกิดในภูมิเหล่านั้นได้
(ใครจะไปเกิดในภูมิใดนั้น ขึ้นกับสภาพจิตตอนใกล้ตายที่เรียก
ว่ามรณาสันนวิถี ถ้าขณะนั้นจิตมีสภาพเป็นอย่างไร ก็จะส่งผล
ให้ไปเกิดใหม่ในภูมิที่มีสภาพใกล้เคียงกับสภาพจิตนั้นมากที่สุด)

- อีกไม่เกิน 7 ชาติจะบรรลุเป็นพระอรหันต์

- มีศรัทธาในพระรัตนตรัยอย่างมั่นคง ไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน
จะไม่คิดเปลี่ยนศาสนาอีกเลย

- มีศีล 5 บริบูรณ์ (ไม่ใช่แค่บริสุทธิ์) คือความบริสุทธิ์ของศีล
นั้นเกิดจากความบริสุทธ์/ความประณีต ของจิตใจจริง ๆ
ไม่ใช่ใจอยากทำผิดศีลแต่สามารถข่มใจไว้ได้ คือใจสะอาด
จนเกินกว่าจะทำผิดศีลห้าได้

3.) สกทาคามีมรรคบุคคล หรือสกิทาคามีมรรคบุคคล
คือบุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไปอีกจนกระทั่ง มรรคจิตเกิดขึ้น
เป็นครั้งที่ 2 ที่เรียกว่าสกทาคามีมรรคจิต มรรคจิตในขั้นนี้ ไม่
สามารถทำลายกิเลสตัวใหม่ให้หมดไปได้อย่างสิ้นเชิงเหมือน
มรรคจิตขั้นอื่น ๆ เป็นแต่เพียงทำให้ โลภะ โทสะเบาบางลงเท่า
นั้น โดยเฉพาะกามฉันทะ และปฏิฆะ ถึงแม้ว่าความยึดมั่นที่มี
อยู่จะน้อยลงไปก็ตาม ทั้งนี้เพราะกามฉันทะและปฏิฆะนั้นมี
กำลังแรงเกินกว่า จะถูกทำลายไปได้ง่าย ๆ

4.) สกทาคามีผลบุคคล หรือสกิทาคามีผลบุคคล คือผู้ที่ผ่าน
สกทาคามีมรรคมาแล้ว

คุณสมบัติสำคัญของสกทาคามีผลบุคคลก็คือ ถ้ายังไม่
สามารถบรรลุธรรมที่สูงขึ้นไปได้ในชาตินี้ ก็จะกลับมาเกิดใน
กามภูมิอีกเพียงครั้งเดียวก็จะบรรลุธรรมที่สูงขึ้นไปได้ แล้วจะ
พ้นจากกามภูมิตลอดไป เพราะอริยบุคคลขั้นนี้เป็นขั้นสุดท้าย
ที่จะเกิดในกามภูมิได้อีก

คำว่ากามภูมินั้นได้แก่ สวรรค์ 6 ชั้น มนุษยภูมิ เดรัจฉาน
เปรต อสุรกาย นรก แต่สกทาคามีบุคคลนั้นพ้นจากอบายภูมิไป
แล้วตั้งแต่เป็นโสดาบัน จึงเกิดได้เพียงในสวรรค์ และมนุษย์เท่านั้น

5.) อนาคามีมรรคบุคคล คือบุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไป
อีกจนกระทั่ง มรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งที่ 3 ที่เรียกว่าอนาคามี
มรรคจิต ทำลายกิเลสได้เด็ดขาดเพิ่มขึ้นอีก 2 ตัวคือ

- กามฉันทะ
- ปฏิฆะ


6.) อนาคามีผลบุคคล คือผู้ที่ผ่านอนาคามีมรรคมาแล้ว

คุณสมบัติที่สำคัญของอนาคามีผลบุคคลคือ ถึงจะยังไม่บรรลุ
เป็นพระอรหันต์ ก็จะไม่กลับมาเกิดในกามภูมิอีกเลย แต่จะไป
เกิดในภูมิที่พ้นจากเรื่องของกามคือรูปภูมิ หรืออรูปภูมิเท่านั้น
(ดูหัวข้อรูปราคะ และอรูปราคะในเรื่องสัญโยชน์ 10 ประกอบ)
ในรูปภูมิ 16 ชั้นนั้น จะมีอยู่ 5 ชั้นที่เป็นที่เกิดของอนาคามีผล
บุคคลโดยเฉพาะ ซึ่งรวมเรียกว่าสุทธาวาสภูมิ ดังนั้น ใน
สุทธาวาสภูมิทั้ง 5 ชั้นนี้ จึงมีเฉพาะอนาคามีผลบุคคล อรหัต
ตมรรคบุคคล และพระอรหันต์ (ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในภูมินี้
แล้วยังมีชีวิตอยู่) เท่านั้น

สุทธาวาสภูมิ 5 ชั้นประกอบด้วย

- อวิหาภูมิ
- อตัปปาภูมิ
- สุทัสสาภูมิ
- สุทัสสีภูมิ
- อกนิฏฐาภูมิ

7.) อรหัตตมรรคบุคคล คือบุคคลที่เจริญวิปัสสนาต่อไป
อีกจนกระทั่ง มรรคจิตเกิดขึ้นเป็นครั้งที่ 4 ที่เรียกว่าอรหัตต
มรรคจิต ทำลายกิเลสที่เหลือทุกตัวได้อย่างหมดสิ้น จนไม่มี
กิเลสใด ๆ เหลืออีกเลย สัญโยชน์ที่มรรคจิตขั้นนี้ทำลายไป
ได้แก่

- รูปราคะ
- อรูปราคะ
- มานะ
- อุทธัจจะ
- อวิชชา

8.) อรหัตตผลบุคคล หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าพระอรหันต์
คือผู้ที่ปราศจากกิเลสอย่างสิ้นเชิงแล้ว เพราะกิเลสตัวสุดท้าย
ถูกทำลายไปในขณะแห่งอรหัตตมรรคจิตที่ผ่านมาแล้ว เป็นผู้ที่
พ้นจากทุกข์ทางใจทั้งปวง เพราะไม่ยึดมั่นในสิ่งใดเลย แต่ยังคง
ต้องทนกับทุกข์ทางกายต่อไป จนกว่าจะปรินิพพาน เพราะตราบ
ใดที่ยังมีร่างกายอยู่ก็ไม่อาจพ้นจากทุกข์ทางกายไปได้


นิพพานนั้นมี 2 ชนิด คือ

- สอุปาทิเสสนิพพาน หรือนิพพานเป็น หมายถึงนิพพาน
ที่ยังมีส่วนเหลือ คือกิเลสทั้งหลายดับไปหมดแล้ว พ้นจากทุกข์
ทางใจทั้งปวงแล้ว แต่ยังมีร่างกายอยู่ ได้แก่พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิตอยู่นั่นเอง

- อนุปาทิเสสนิพพาน หรือนิพพานตาย หมายถึงนิพพาน
โดยไม่มีส่วนเหลือ คือพ้นจากทุกข์ทั้งปวง ทั้งทางกาย และทาง
ใจอย่างสิ้นเชิง ได้แก่พระอรหันต์ที่ตายแล้วนั่นเอง ซึ่งเรียกได้
อีกอย่างว่าปรินิพพาน (ปริ = โดยรอบ, ปรินิพพาน = นิพพาน
โดยรอบทุกส่วน คือทั้งร่างกายและจิตใจ คือนิพพานจากทุกข์
ทั้งปวงนั่นเอง)




พระพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบชีวิตในวัฏสงสารว่า
ปุถุชนทั้งหลายเหมือนผู้คนที่ผุด ๆ โผล่ ๆ อยู่กลางน้ำลึก
ต้องทนทุกข์ทรมาน สำลักน้ำอยู่อย่างไม่รู้อนาคต
ต้องเสี่ยงภัยจากปลาร้ายทั้งหลาย

โสดาบันเปรียบเหมือนผู้ที่พยุงตัวพ้นจากผิวน้ำขึ้นมาได้
จนสามารถมองเห็นฝั่ง(แห่งพระนิพพาน)
แล้วเตรียมตัวว่ายเข้าหาฝั่งนั้น

สกทาคามีบุคคลเปรียบเหมือนผู้ที่กำลังว่ายเข้าหาฝั่ง

อนาคามีบุคคลเปรียบเหมือนผู้ที่เข้าใกล้ชายฝั่งมาก
คือถึงจุดที่น้ำตื้นพอที่จะหยั่งเท้าถึงพื้นดินได้
แล้วเดินลุยน้ำเข้าหาฝั่ง จึงพ้นจากการสำลักน้ำแล้ว

พระอรหันต์เปรียบเหมือนผู้ที่เดินขึ้นฝั่งได้เรียบร้อยแล้ว
พ้นจากอันตรายทั้งปวงแล้ว รอวันปรินิพพานอยู่

 

มั่นใจได้ว่า ถ้าเจริญภาวนาสมาธิ
โดยรวมใจให้หยุดในหยุด
ลงไปที่กลางของหยุดในหยุด
หรือที่เรียกว่า เข้ากลางของกลางๆๆๆ
ไปเรื่อยไม่ถอยหลังกลับได้อย่างนี้ละก็
ไม่มีทางที่จะเห็นนิมิตหลอก
หรือนิมิตลวงที่น่าเกลียดน่ากลัวแต่ประการใดทั้งสิ้น
แต่ถ้าปฏิบัติภาวนาโดยเอาใจไปจรดไว้ที่อื่นแล้ว อาตมาไม่รับรอง...


#พระราชพรหมเถร(วีระ คณุตฺตโม)วัดปากน้ำภาษีเจริญ

 

วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม และสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ได้เล็งเห็นความสำคัญของวิปัสสนาธุระ จึงได้ร่วมกันจัดโครงการอบรมหลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์ ระหว่างวันที่ 15-28 ธันวาคม พ.ศ. 2559 รวมระยะเวลาดำเนินการ 14 วัน เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมให้ภิกษุบริษัท ได้ศึกษาปฏิบัติธรรมอย่างจริงจังและต่อเนื่อง เป็นประโยชน์ทางการปฏิบัติส่วนตัวและเป็นที่ศรัทธานำพาพุทธบริษัทประพฤติ ปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง สมดังที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ในทีฆนิกาย มหาวรรค ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเที่ยวจาริกไปเพื่อเกื้อกูลแก่ชนเป็นอันมาก เพื่อความสุขแก่ชนเป็นอันมาก อันจะส่งผลถึงความสถิตมั่นสถาพรแห่งบวรพระพุทธศาสนาสืบต่อไป

 

ธรรมเอก ผุดขึ้น

พระไตรปิฎก ไทย (ฉบับหลวง) เล่มที่ ๑๔
สุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์
หน้าที่ ๑๘๖ ข้อที่ ๓๔๗ (คัดลอกบางส่วน)



[๓๔๗] ดูกรอานนท์ ก็ภิกษุจะดำรงจิตภายใน ให้จิตภายในสงบ ทำจิตภายในให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ตั้งจิตภายในมั่นได้อย่างไร
ดูกรอานนท์ ภิกษุในธรรมวินัยนี้
(๑) สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม เข้าปฐมฌานมีวิตก มีวิจาร มีปีติและสุข เกิดแต่วิเวกอยู่ ฯ
(๒) เข้าทุติยฌาน มีความผ่องใสแห่งใจภายใน มีความเป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะสงบ วิตกและวิจาร ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่สมาธิอยู่ ฯ
(๓) เป็นผู้วางเฉยเพราะหน่ายปีติ มีสติสัมปชัญญะอยู่ และเสวยสุขด้วยนามกาย เข้าตติยฌาน ที่พระอริยะเรียกเธอได้ว่าผู้วางเฉย มีสติอยู่เป็นสุข อยู่ ฯ
(๔) เข้าจตุตถฌาน อันไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข เพราะละสุขละทุกข์ และดับโสมนัส โทมนัสก่อน ๆ ได้ มีสติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขาอยู่ ฯ
ดูกรอานนท์ อย่างนี้แล ภิกษุชื่อว่าย่อมดำรงจิตภายใน ให้จิตภายในสงบ ทำจิตภายในให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ตั้งจิตภายในมั่น ฯ

 

บางส่วนจากการตอบปัญหาธรรม “ทำไมต้องมีดวงแก้วในการเจริญภาวนาธรรม"
โดย พระเทพญาณมงคล

ทำไมต้องมีดวงแก้วในการเจริญภาวนาธรรม ? | วัดหลวงพ่อสดธรรมกายาราม